اثر عصاره های آبی و آبی الکلی پوسته، دانه و عصاره آبی-الکلی پولپ هندوانه ابوجهل (citrullus colocynthis) بر فاکتورهای لیپیدی و آنزیم های کبدی موش صحرائی نر تغذیه شده با فروکتوز

سابقه و هدف: گیاهان دارویی از دیرباز در طب سنتی جهت درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شوند. با توجه به اثر فروکتوز بر فاکتورهای لیپیدی خون و اثر سمیت کبدی و تاثیر هندوانه ابوجهل بر کاهش میزان چربی خون و برخی آنزیم های کبدی این مطالعه به منظور بررسی اثر عصاره قسمت های مختلف این گیاه بر میزان چربی و آنزیم-های کبدی موش های صحرایی نر دریافت کننده فروکتوز در آب آشامیدنی انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه تجربی از 63 سر موش صحرائی نر بالغ نژاد ویستار در محدوده وزنی 200 تا 300 گرم استفاده شد. پس از دریافت فروکتوز 10% در آب آشامیدنی به مدت 8 هفته، حیوانات به 7 گروه کنترل، فروکتوز 10% و عصاره های آبی و آبی الکلی پوست، دانه و عصاره آبی الکلی پولپ تقسیم شدند. عصاره ها با غلظت mg/kg200 به صورت گاواژ در دو هفته پایانی به حیوانات داده شد. 12 ساعت بعد از آخرین گاواژ خون-گیری مستقیم از قلب حیوانات پس از بیهوشی سبک توسط اتر انجام گرفت. پس از سانتریفوژ خون حیوان، سطح سرمی آن جدا و فاکتورهای لیپیدی و آنزیم های کبدی توسط کیت های تجاری و با کمک دستگاه اتوآنالیزر اندازه گیری و مقایسه گردید. یافته ها: نسبت ldl به hdl در گروه عصاره آبی پوست (08/1±46/2) در مقایسه با گروه های فروکتوز (15/0±98/0) و کنترل (1/0±98/0) افزایش یافت (01/0>p). آسپارتات آمینوترانسفراز در گروه های عصاره آبی دانه و آبی پوست در مقایسه با گروه های کنترل و فروکتوز بترتیب کاهش و افزایش (05/0>p)، پیدا کرد. آلانین ترانسفراز در گروه عصاره آبی پوست نسبت به گروه های کنترل و فروکتوز افزایش یافت (01/0>p) همچنین آلکالین فسفاتاز در گروه عصاره آبی پوست افزایش (05/0>p) و در گروه عصاره آبی دانه کاهشی معنی دار نسبت به موش های کنترل (01/0>p) و فروکتوز (05/0>p) از خود نشان داد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که پوست هنداونه ابوجهل اثر منفی بر پروفایل لیپیدی و آنزیم های کبدی داشته و اثر سمیت کبدی را بیشتر از خود نشان می دهد، اما دانه هندوانه ابوجهل اثر کاهنده بر فاکتورهای لیپیدی و آنزیم های کبدی دارد.